[tom 7]
Gatunek rozpowszechniony w prawie całej Europie, na północy przekraczający koło podbiegunowe, notowany poza tym z Kaukazu, Azji Mniejszej i Turkiestanu. W Polsce dość rzadko notowany ze stosunkowo nielicznych stanowisk, ale prawdopodobnie występuje na całym obszarze. Zamieszkuje tereny otwarte i leśne zarówno na obszarach nizinnych, jak i górzystych, gdzie sięga ponad górną granicę lasu. Żyje na suchych, głównie piaszczystych glebach w lasach sosnowych i na wrzosowiskach, niekiedy tylko na torfowiskach. Spotykany pod kamieniami, ekskrementami i wśród mchów. Pojawia się od maja do września, najczęściej poławiany w sierpniu.