[tom 15]
Gatunek południowopalearktyczny, rozprzestrzeniony w Europie, głównie w środkowej i południowej części kontynentu, notowany też z Danii, a na wschód dochodzący mniej więcej do linii Leningrad-Perm-Swierdłowsk-Bajkał; wykazywany ponadto z Kaukazu, Azji Mniejszej, Syrii i Iranu. Spośród środkowoeuropejskich kózkowatych jest prawie wszędzie najczęściej i najliczniej poławianym gatunkiem. Zasiedla głównie stanowiska otwarte i nasłonecznione — występuje przeważnie na suchych łąkach i pastwiskach, ugorach i nieużytkach, miedzach, pobrzeżach lasów i pól uprawnych, na przydrożach, polanach śródleśnych i zrębach, rzadziej w głębi lasu. Mimo pospolitości występowania niższe postacie rozwojowe i jego bionomia do niedawna były nie znane. Piśmiennictwo podaje ogólnikowe dane, że larwa tego gatunku odbywa rozwój w martwym drewnie gałęzi dębów — Quercus L. i kasztana — Castanea Mill. Według własnych badań pogląd ten okazał się błędny. Zapłodnione samice składają jaja do próchnicznej, przegrzybiałej gleby muraw lub ściółki na pobrzeżu lasu. Cykl rozwojowy przebiega w ciągu dwu lat, niekiedy może być skrócony do jednego roku. W glebie larwy odżywiają się martwymi szczątkami roślin, głównie korzeniami i podziemnymi pędami traw, przerośniętymi strzępkami grzybni pospolitego gatunku grzyba saprofitycznego, twardzioszka przydrożnego — Marasmius oreades (Bolt.) Fr. Dorosłe larwy na jesieni, na głębokości 2-5 cm, budują komorę, w której zimują, następnie na wiosnę wytwarzają kokon, przepoczwarczając się w nim w końcu kwietnia lub w maju (Burakowski 1979). Pojaw postaci dojrzałych zaczyna się w maju i trwa do sierpnia. Prowadzą one dzienny tryb życia, ujawniając aktywność w czasie słonecznej i bezwietrznej pogody. Odżywiają się pyłkiem i nektarem kwiatów złożonych — Compositae, baldaszkowatych — Umbelliferae i różowatych — Rosaceae. Według badań J. R. Starzyka (1981), przeprowadzonych na różnych siedliskach w Puszczy Niepołomickiej, z zebranych na różnych kwiatach ogółem 1503 osobników, większość, bo aż 83%, występowało na czterech roślinach: krwawniku pospolitym — Achillea millefolium L. (32%), malinach — Rubus L. (20%), podagryczniku pospolitym — Aegopodium podagraria L. (20%) i złocieniu właściwym — Chrysanthemum leucanthemum L. (11%).