[tom 9]
Gatunek rozmieszczony w zachodniej i środkowej części Europy, notowany nadto z Szwecji południowej i Maroka, północnego. W Polsce znany z nielicznych, rozproszonych stanowisk głównie w południowo-zachodniej części kraju, przy tym większość danych o rozmieszczeniu opiera. się na znaleziskach z ubiegłego stulecia. Zasiedla tereny nizinne, głównie wrzosowiska i lasy sosnowe na glebach piaszczystych. Pojawia się wczesną wiosną. Drąży w ziemi pionowe chodniki, sięgające nieraz do głębokości około jednego metra. W bocznych chodnikach umieszcza kulki nawozu będące pożywieniem ich larw. Spotykany często w pobliżu nor dzikich królików, których odchody służą mu za pokarm. Żeruje również w ekskrementach jeleni, saren i owiec, rzadziej krów i koni.